Hàng loạt nước dừng các dự án tỷ đô vốn Trung Quốc.

Kinh Tế

08/07/2018 | 11:12 GMT+7

Malaysia dừng 22 tỷ USD dự án vốn Trung Quốc, cơ quan chức năng của Malaysia đã gửi thư đến nhà thầu Trung Quốc để thông báo về việc dừng ba dự án…

Malaysia đã đình chỉ ba trong số các dự án có vốn Trung Quốc lớn nhất ở nước này, đồng thời tiến hành điều tra xem một khoản vay từ một ngân hàng quốc doanh Trung Quốc có bị sử dụng trong giao dịch liên quan đến 1MDB – quỹ đầu tư quốc gia dính bê bối của Malaysia.

Theo tờ Financial Times, tổng trị giá của 3 dự án bị đình chỉ là 22 tỷ USD.

Các dự án này bao gồm dự án đường sắt East Coast Rail Link nối giữa khu vực bờ biển phía Đông của Malaysia với miền Nam của Thái Lan và Kuala Lumpur, và hai dự án đường ống dẫn dầu có trị giá hơn 1 tỷ USD mỗi dự án.

Dự án Đường sắt Bờ Đông đang dang dở, Malaysia đang ngăn chặn lại dự án này và 2 dự án khác do Trung Quốc đầu tư. (Ảnh: CK Tan)

Nguồn tin là quan chức Malaysia cho biết vào ngày 4/7, cơ quan chức năng của Malaysia đã gửi thư đến nhà thầu Trung Quốc để thông báo về việc dừng các dự án nói trên, bao gồm Công ty Xây dựng liên lạc Trung Quốc (CCCC) và Cục Đường ông dầu khí Trung Quốc (CPPB).

Theo nguồn tin, phía Malaysia giải thích việc dừng các dự án này là do chi phí quá đắt đỏ.

Việc dừng ba dự án nói trên là bằng chứng rõ nét nhất cho thấy quan điểm cứng rắn của Thủ tướng Mahathir Mohamad trong việc hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc ở Malaysia. Dưới thời cựu Thủ tướng Najib Razak, hàng tỷ USD vốn Trung Quốc đã đổ vào Malaysia nhằm thúc đẩy Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh.

Giờ đây, sáng kiến này đang gặp khó ở Malaysia, khi Chính phủ mới của ông Mohamad tuyên bố sẽ cắt giảm chi tiêu công và rà soát lại tất cả các dự án có vốn Trung Quốc cũng như “những thỏa thuận bất bình đẳng”.

Hai dự án đường ống bị hủy có quan hệ trực tiếp với 1MDB – quỹ đầu tư bị cho là đã bị biển thủ số tiền lên tới 4,5 tỷ USD. Bộ Tài chính Malaysia nghi ngờ rằng một khoản vay từ Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc để sử dụng cho hai dự án này đã bị dùng một phần để mua đất thuộc sở hữu của 1MDB ở Penang, nhằm giúp quỹ này trả bớt nợ.

Vụ điều tra này nằm trong cuộc điều tra đang mở rộng nhằm vào bê bối của 1MDB. Tuần này, ông Najib đã bị bắt và bị buộc tội tham nhũng.

Hôm thứ Ba, Bộ trưởng Bộ Tài chính Malaysia Lim Guan Eng nói chi phí cần phải giảm mạnh thì nước này mới có thể tiếp tục triển khai dự án đường sắt East Coast Rail Link . Bộ Tài chính Malaysia ước tính dự án này có chi phí thực tế lên tới 20 tỷ USD, cao hơn 3,5 tỷ USD so với con số mà chính quyền ông Najib đưa ra.

Tuy vậy, việc hủy dự án này là rất khó, vì một lượng lớn tiền vốn đã được huy động, và dự án cũng đã khởi công. Ngoài ra, hai dự án đường ống dẫn đầu cũng đã được xây dựng một phần.

Chưa kể, dự án đường sắt trên là dự án có ý nghĩa chiến lược lớn nhất đối với Trung Quốc ở Malaysia. “Trong số tất cả các dự án ở Malaysia thì dự án này có tầm quan trọng lớn nhất đối với Sáng kiến Vành đai và Con đường, nên đây chính là dự án khiến Bắc Kinh quan tâm nhiều nhất”, ông Peter Mumford, Giám đốc phụ trách khu vực châu Á của Eurasia Group, phát biểu.

Chính phủ Myanmar hiện đang xem xét lại dừng dự án cảng biển nước sâu trị giá 9 tỷ USD do Trung Quốc hậu thuẫn do lo ngại dự án này quá đắt và có thể khiến Myanmar vỡ nợ…

Nguồn tin tiết lộ với tờ Financial Times rằng Myanmar đang tìm cách đàm phán để giảm chi phí của dự án cảng biển ở Kyaukpyu thuộc bang Rakhine, miền Tây Myanmar.

Đây là cảng nước sâu mà khi hoàn thành sẽ giúp khu vực Tây Nam của Trung Quốc có được một hành lang thương mại trực tiếp nối với Ấn Độ Dương qua Myanmar, theo đó cho phép các công ty hàng hải tránh eo biển Malacca trong trường hợp cần thiết.

Một dự án do Trung Quốc thực hiện ở Kyaukpyu, Myanmar – Ảnh: Nikkei.

Dự án này nằm trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, và là một trong những dự án hạ tầng lớn nhất trong lịch sử Myanmar.

Theo một số chuyên gia, dự án cảng Kyaukpyu là cần thiết đối với Myanmar, nhưng cũng đặt ra những rủi ro lớn đối với nước này nếu xét đến chi phí “khủng”.

Chi phí ước tính hiện tại của dự án vào khoảng 7,5 tỷ USD, cộng thêm 2 tỷ USD nữa để phát triển một khu kinh tế phụ cận.

Dự án sẽ được xây dựng bởi một nhóm nhà thầu dẫn đầu là Citic Group, một trong những công ty lớn và mạnh nhất có sự hậu thuẫn của Chính phủ Trung Quốc. Citic trúng thầu dự án này vào năm 2015, trong đó phía Trung Quốc đảm nhiệm 70% dự án và các công ty Myanmar đảm nhiệm 30% còn lại.

Một nguồn thạo tin khác nói Chính phủ Myanmar lo ngại rằng quyền kiểm soát cảng Kyaukpyu sẽ rơi vào tay Trung Quốc nếu Myanmar không thể trả nợ đúng hạn.

Trên thực tế, những vụ như vậy đã xảy ra ở một số nơi tại châu Á. Năm ngoái, Sri Lanka phải trao quyền kiểm soát cảng Hambantota cho Trung Quốc theo một hợp đồng thuê 99 năm sau khi Chính phủ Sri Lanka không trả kịp nợ vay để thực hiện dự án cảng này.

Theo một số ước tính, số nợ mà Myanmar sẽ phải gánh cho phần của nước này trong dự án trên sẽ vào khoảng 2 tỷ USD, tương đương khoảng 3% GDP.

Việc Myanmar xem xét lại dự án cảng Kyaukpyu diễn ra vào một thời điểm khá nhạy cảm, khi nước này đối mặt với sự chỉ trích của phương Tây cho rằng Myanmar đàn áp người Rohingya theo đạo Hồi. Nhiều chuyên gia cho rằng sự chỉ trích này của phương Tây có thể khiến Myanmar xích lại gần Trung Quốc hơn.

Hồi năm 2011, Myanmar từng khiến Trung Quốc không hài lòng khi đình chỉ dự án đập Myitsone trị giá 1,5 tỷ USD do lo ngại ảnh hưởng môi trường và xã hội.

Trước đó Anh, Thái Lan… cũng dừng các dự án liên quan tới Trung Quốc. Trong vài năm gần đây, trên thế giới có rất nhiều quốc gia đã hoãn hàng loạt các dự án Trung Quốc, nhất là những dự án đầu tư cơ sở hạ tầng để cân nhắc kỹ lưỡng giữa những cái được và cái mất, lợi nhuận và rủi ro.

Cộng Đồng Hoa Kỳ

Tổng hợp

Từ khóa:

Other news