Đất 'vàng' lòng vòng vào tay tư nhân thế nào?

Kinh Tế

08/05/2019 | 02:10 GMT+7

Sau nhiều lần thay đổi giấy chứng nhận đầu tư, một khu đất "vàng" được UBND TP.HCM cho Công ty in Trần Phú (thuộc Bộ VH-TT&DL ) thuê để góp vốn liên doanh với nước ngoài, đã rơi vào tay tư nhân sau khi được chuyển nhượng lòng vòng.

Sau nhiều thủ tục “ziczac”, khu đất vàng rộng hơn 2.000m2 tại số 11D Thi Sách (P.Bến Nghé, Q.1, TP.HCM) đã rơi vào tay doanh nghiệp tư nhân - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Đó là khu đất rộng hơn 2.000m2 tại số 11D Thi Sách (P.Bến Nghé, Q.1, TP.HCM), góc ngã tư đường Thi Sách và đường Nguyễn Siêu, được UBND TP.HCM cho Công ty in Trần Phú thuê 35 năm để góp vốn liên doanh xây dựng căn hộ và văn phòng cho thuê.

Điều đáng nói là sự "biến mất" của cổ đông nhà nước trong liên doanh do phần vốn góp này được một lãnh đạo Bộ VH-TT&DL chấp thuận bán "chỉ định" cho một cá nhân.

Bán chỉ định cho cá nhân

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, tháng 5-1995, chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về hợp tác và đầu tư đã quyết định cho thành lập Công ty liên doanh Trung tâm thương mại và căn hộ Sài Gòn (sau này là Công ty TNHH Trung tâm thương mại và căn hộ Sài Gòn), do Nhà máy in Trần Phú (sau này là Công ty TNHH MTV in Trần Phú) góp 30% vốn pháp định bằng giá trị quyền sử dụng 2.240m2 đất tại 11D Thi Sách.

Đối tác ngoại Công ty TNHH Reaves (British Virgin Island) chiếm 70% vốn điều lệ. Công ty liên doanh có tổng vốn đầu tư 12,57 triệu USD (làm tròn), vốn pháp định 4 triệu USD, trong đó phía nước ngoài chiếm 70%. Sau hai lần xin tăng vốn đầu tư lên thành 26 triệu USD, vốn pháp định tăng lên 7,8 triệu vào năm 1997, đối tác ngoại được thay bằng Công ty Centrepoint Properties Ltd (Singapore), cơ cấu góp vốn vẫn giữ nguyên.

Tháng 12-2001, liên doanh được bổ sung mục tiêu kinh doanh, trong đó có hạng mục xây dựng tòa nhà căn hộ, văn phòng để cho thuê và bán cho người VN. Đến tháng 10-2003, liên doanh xin điều chỉnh giảm vốn đầu tư dự án xuống còn 8,8 triệu USD, vốn pháp định còn 4,7 triệu USD, tỉ lệ góp vốn như cũ.

Tháng 7-2010, trong giấy chứng nhận đầu tư cấp cho doanh nghiệp xuất hiện nhà đầu tư mới là Công ty CP Phương Gia Phú thay chỗ cho nhà đầu tư Singapore, nắm giữ 70% vốn điều lệ. Ngày 19-9-2012, trong giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần hai, do phó chủ tịch UBND TP Lê Mạnh Hà ký, đã xác nhận việc Phương Gia Phú chuyển nhượng một phần vốn điều lệ trong liên doanh cho cổ đông mới là bà Đặng Phương Nam (hợp đồng chuyển nhượng vốn vào ngày 7-11-2011).

Theo đó, Công ty in Trần Phú vẫn giữ 30% vốn điều lệ, Phương Gia Phú chỉ còn nắm 50% và bà Nam giữ 20% vốn. Sau khi tham gia, bà Nam trở thành người đại diện theo pháp luật cho Công ty Căn hộ Sài Gòn, giữ vai trò tổng giám đốc công ty này.

Và đến tháng 10-2015, theo giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần thứ 6 của Công ty Căn hộ Sài Gòn, cổ đông nhà nước duy nhất là Công ty in Trần Phú cũng không còn nắm giữ vốn trong Công ty Căn hộ Sài Gòn, trong khi tỉ lệ sở hữu của bà Nam đã được nâng từ 20% lên 50% vốn điều lệ công ty này.

Trước đó, theo điều tra riêng của Tuổi Trẻ, ngày 2-7-2013, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Huỳnh Vĩnh Ái đã có công văn gửi Công ty TNHH MTV in Trần Phú với nội dung "đồng ý về chủ trương" cho phép Công ty in Trần Phú được chuyển nhượng phần vốn góp của công ty này tại Công ty Căn hộ Sài Gòn cho bà Đặng Phương Nam, người đang nắm giữ 20% vốn tại Công ty Căn hộ Sài Gòn.

Đồ họa: N. KHANH

Đất "vàng" bị thâu tóm

Cũng theo tài liệu mà chúng tôi có được, vào ngày 30-6-2015, trong giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần thứ 5, Công ty Căn hộ Sài Gòn xuất hiện một nhà đầu tư mới là Công ty TNHH phát triển dự án Ánh Dương, nắm giữ 50% vốn điều lệ, sau khi mua đấu giá tài sản là phần vốn góp của nhà đầu tư Công ty cổ phần Phương Gia Phú.

Theo điều tra của Tuổi Trẻ, trong quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự do TAND Q.1, TP.HCM ban hành tháng 9-2014, Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt ký hợp đồng đầu tư trái phiếu vào Phương Gia Phú với số tiền là 100 tỉ đồng từ năm 2011, được đảm bảo bằng 70% giá trị quyền tài sản phát sinh tại dự án số 11D Thi Sách.

Tuy nhiên, do Phương Gia Phú không thể thanh toán khoản nợ này cùng lãi nên hai bên đã thỏa thuận khoản nợ bằng quyết định của TAND Q.1. Theo đó, chậm nhất là ngày 15-9-2014, nếu quá thời hạn trả nợ trên mà Phương Gia Phú không trả được nợ, Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt có quyền đề nghị cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền phát mãi 70% giá trị căn hộ và văn phòng hình thành trong tương lai tại dự án này.

Cũng theo thỏa thuận này, bà Đặng Phương Nam (thời điểm này đang nắm giữ 20% vốn cổ phần) cũng chấp thuận phát mãi tài sản nếu bị đơn không trả được nợ.

Tháng 10-2014, do Phương Gia Phú không trả được nợ như cam kết, Chi cục Thi hành án dân sự Q.1 có quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu của Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt. Vốn góp của Phương Gia Phú trong dự án (42,33 tỉ đồng, chiếm 50% vốn điều lệ của Công ty Căn hộ Sài Gòn) được đưa ra đấu giá với giá khởi điểm là 76 tỉ đồng, theo thông báo của Công ty đấu giá Đại Quang Minh.

Kết quả, Công ty Ánh Dương trúng đấu giá với số tiền 42,3 tỉ đồng (tổng vốn đầu tư của dự án tại thời điểm này vẫn là 8,8 triệu USD, tương ứng 158,67 tỉ đồng - PV). Và đến tháng 10-2018, tỉ lệ nắm giữ của Công ty Ánh Dương tại Công ty Căn hộ Sài Gòn được nâng lên 95%, trong khi tỉ lệ nắm giữ của bà Đặng Phương Nam tại công ty này giảm từ 50% xuống còn 5%. Khu đất "vàng" này hoàn toàn rơi vào tay Công ty Ánh Dương.

Căn hộ 6 sao, giá 9 tỉ đồng/căn
Được khởi công từ năm 1998 nhưng dự án số 11D Thi Sách đã bị tạm ngưng thi công vào năm 2001 do khủng hoảng kinh tế. Đến năm 2007, sau một thời gian khởi động lại, dự án tiếp tục bị tạm ngưng do vi phạm an toàn xây dựng. Năm 2012, khi thi công hạng mục phần móng, công trình lại bị ngừng do gây ra sự cố sụt lún.

Theo ghi nhận của chúng tôi, dự án hiện đang được khởi động lại và được một số công ty phân phối bất động sản rao bán ra thị trường với tên gọi thương mại là SaiGon Luxury. Dự án được giới thiệu bao gồm 18 tầng và 3 tầng hầm xây trên diện tích 2.148m2, trong đó có văn phòng và căn hộ hạng sang 6 sao, diện tích 80-170m2/ căn cùng giá bán dự kiến khoảng 9 tỉ đồng/căn.

Phải đấu giá công khai
Theo thông tin Tuổi Trẻ có được, Công ty TNHH MTV in Trần Phú được chấp thuận cho bán chỉ định đối với cổ đông Đặng Phương Nam vào tháng 7-2013. Nhưng đến ngày 14-10-2015, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần thứ 6 chính thức ghi nhận việc hoàn thành giao dich, trong đó, cổ đông nhà nước là In Trần Phú hoàn toàn "biến mất".

Trong khi đó, theo Nghị định 71/2013/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ 1-9-2013 về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý tài chính đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, điều 30, điểm 1, khoản c quy định việc chuyển nhượng các khoản đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp bắt buộc doanh nghiệp phải thực hiện đấu giá trên nguyên tắc công khai, minh bạch, bảo toàn vốn.